Dış cephe mantolaması, farklı sıcaklıklara sahip iki alandaki ısı dengesizliğini önlemeye dayalı bir işlemdir. Dış cephe mantolama işlemi, ısı kaybının önüne geçerek enerji tasarrufu sağlar. Isı yalıtımının bir parçası olan dış cephe mantolaması ile binanın kullanım konforu artar. Yazımızda da dış cephelere uygulanan bu mantolama işleminin neden önemli olduğunu ve nasıl uygulandığını sizin için inceledik.
Mantolama Nedir?
Mantolama ne demek sorusunu kısa cevabı, yalıtım amacıyla yapılan yapıyı giydirme işlemidir. Isı dengesizliğini önleme amacı taşıyan bu işlem, daha konforlu bir iç mekân kullanımı sağlar. Dış cephe mantolaması olarak da bilinen mantolama, ısı dengesizlikleri dışında rutubeti önlemek amacıyla da yapılır. Özellikle mevsim geçişlerinde yapının ısı dengesizliğiyle karşılaşmaması için dış cephe mantolamasına ihtiyaç duyulur. Yapı ömrünü de uzatan dış cephe mantolaması ile güvenli ve ısı yalıtımlı bir binada oturabilirsiniz. Şimdi, dış cephe mantolamanın neden önemli olduğu ile ilgili detaylara geçelim.
Dış Cephe Mantolama Neden Önemlidir?
Mantolamanın temel işlevi, iç mekândaki ısı dengesini korumaktır. Dışarısı ile iç mekân arasındaki dengesiz ısı farklılıklarını önleyen mantolama, farklı cephelerde uygulanır. Dış cephe mantolaması, duvarlara dışarıdan yalıtım yapılmasıyla dışarıdaki aşırı soğuk ve sıcak havanın girişini engeller. Isı yalıtım amacıyla yapılan dış cephe mantolama, binanın taşıyıcı sistemlerini korozyona karşı da koruyarak binanın yapı sağlamlığını teminat altına alır. Ayrıca yapılan dış cephe ısı yalıtımı ile iç mekânda kullanılacak ısı enerji maliyetlerinin de önüne geçilir. Dış cephe mantolama yapmanın avantajlarını şu şekilde sıralamak mümkündür:
· Enerji tasarrufu: Dış cephe yalıtımı, enerji kaynaklarının düzensiz kullanımından doğan maliyetlerini önler. Böylece doğal kaynakların kullanılmasıyla da enerji tasarrufu sağlanır.
· Bina Ömrünü Uzatma: Bina yapısının sağlamlığını koruyan unsurlardan biri yalıtımdır. Dış cephe yalıtımı ile duvar, kolon ve kirişler rutubetten korur. Kolon mantolama da kolonun kuvvet taşıma gücünün artırılmasını sağlayan bir mantolama yöntemidir. Yapının uzun yıllar konforlu şekilde kullanılması adına hasarların da kapatılması sağlanır.
· Çevre Kirliliğini Önleme: Enerjinin daha verimli kullanılmasıyla yakıt tasarrufu da sağlanır. Bu durum da hava kirliliğinin önüne geçer. Yalıtım olmayan binalarda ise fazla enerji tüketimi ile havaya yayılan karbonmonoksit, karbondioksit ve toz oranında artış meydana gelir.
· İç Mekân Sıcaklığını Dengelemesi: Yapılan dış yalıtımın başlıca yararı, iç mekânın konforlu şekilde kullanılmasını sağlamaktır. Evin ısıl konforunu artırarak yaşam alanında dengeli bir sıcaklığın olmasını da önayak olur.
· Bina Dış Görünüşüne Estetik Kazandırması: Bina mantolama sistemlerinin en önemli katkılarından biri de yapının dıştan dekoratif kaplanmasını da sağlamasıdır. Isı köprülerini engelleyen dış yalıtım, dış cephe kaplamalarıyla da binaya estetik görünüm kazandırır.
Genel olarak binada ısı yalıtımının neden yapılması gerektiğini öğrenmek için Binalarda Isı Yalıtımı Faydaları Nelerdir? adlı yazımıza göz atabilirsiniz. Dış cephe yalıtımında önemli bir konu olan mantolama kalınlığına da değinmek gerekir. Mantolama kalınlığı, kullanılacak yalıtım malzemesinin kalınlığı ile ilişkilidir. Genellikle ısı yalıtımı için kullanılan malzemeler, 4 cm ile 10 cm arasında değişir. Bununla beraber mantolama kalınlığı kullanılan malzemeler ile birlikte ülkeden ülkeye de değişen özelliktedir.
Bina Mantolama Çeşitleri Nelerdir?
Mantolama işlemi, yapının kullanım alanına göre farklı çeşitlere ayrılır. İç cephe ile dış cephe mantolama arasındaki fark da dış yalıtımın dışarıdan yapılmasıdır. Kolon, kiriş, duvarlar gibi taşıyıcı yapı elemanlarına uygulanan dış cephe yalıtımı, binanın dışarıdan giydirilmesi olarak tanımlanır. Isı yalıtım malzemeleri aracılığıyla bina dışarıdan yalıtılır. Bina mantolama sistemleri dahilinde uygulanan diğer mantolama çeşitleri hakkında şunları sıralayabiliriz:
İç Cephe Mantolama
İç cephe yani ev içi ısı yalıtımı, iç duvarlara uygulanır. Evin içinde yapılan iç cephe mantolama, iç mekânın aşırı serin veya aşırı sıcak olmasını engeller. Ayrıca iç cephe yalıtımı yaptırarak ses izolasyonu da uygulamayı düşünebilirsiniz. Bunun için yün esaslı mantolama malzemeleri kullanmak gerekecektir.
Döşeme Mantolama
Zemin döşemelerinde uygulanan bu mantolama, basınca dayanıklı levhalar kullanılmasıyla yapılır. Bu yalıtım çeşidi genel olarak zemin katlara ve katlarda bulunan zeminlere uygulanır.
Çatı Mantolama
Çatılara özel uygulanan bu mantolamada, çatı arasına su yalıtım membranları eklenir. Genellikle yün esaslı ve poliüretan yalıtım malzemeleri kullanılarak çatının su ve ısı geçirmezliği artırılır.
Ortadan Mantolama
Sandviç mantolama olarak da bu mantolama çeşidi çoğunlukla sert rüzgarların olduğu binaların kuzey cephesine yapılır. Yine yün esaslı yalıtım malzemeleri ve EPS su yalıtım köpükleri aracılığıyla uygulanır.
Yine kullanılan malzemeye göre farklılaşan mantolama çeşitleri de mevcuttur. Dış cephe için kullanılan ısı yalıtım malzemeleri; mineral yünlü, EPS, XPS, yalıtım levhaları ve mantolama sıvası ve filesidir.
Dış Cephelerde Sık Kullanılan Yalıtım Malzemeleri Nelerdir?
Dış cephe mantolamada kullanılan ısı yalıtım malzemeleri, binaya dengesiz ısı girişini önlemek için esnek ve dayanıklı yapıdadır. Ayrıca bu malzemeler, farklı özelliklere de sahip olarak istenilen mantolama şekline uyum sağlar. Dış cephe yalıtımı sırasında ve sonrasında kullanılan izolasyon ana ve yan malzemeleri şu şekildedir:
· Taşyünü Mantolama Malzemesi
Taşyünü mantolama, mineral yün türlerinden biridir. Yalıtım açısından yanmaz malzeme sınıfında olan taşyünü malzemesi, bu özelliğiyle yangın direnci açısından da yalıtım malzemeleri arasında öne çıkar. Genellikle alçı levhalar ile kaplanarak uygulanır.
· EPS Esaslı Malzemeler
Dış cephe yalıtımında kendini gösteren EPS yani genleştirilmiş polistiren sert köpük, düşük üretim maliyeti ve hafif yapısı ile tercih edilen bir diğer yalıtım ürünüdür. Petrolden elde edilen termoplastik malzemelerden biri olarak yapısındaki gözenekler sayesinde ısı yalıtımını en iyi şekilde yansıtır. Ayrıca çevreye daha az zarar vermesiyle de öne çıkar.
· XPS Esaslı Malzemeler
XPS (Ekstrüde Polistiren Köpük) esaslı yalıtım malzemeleri, yalıtım aşamasında kaplamalar ile birlikte kullanılır. Yüksek esneklik ve suya-dona karşı dayanıklı yapısı sayesinde dış cephede tercih edilen malzemelerden biridir. Ayrıca kesici aletler ile rahatlıkla kesilebilir ve kullanılabilir yapıdadır. XPS esaslı ısı yalıtımından yararlanmak isterseniz UKS Yapı kalitesinden çıkan Bautherm XPS Isı Yalıtım Levhası göz atabilirsiniz.
· Yalıtım Levha Malzemeleri
Kullanılan levhalar, polistiren ve mineral yünlü esaslı malzemelerinin bir araya getirilmiş hâlidir. Isı yalıtım levhaları, dış cephe kaplamasının altına uygulanır. Isı yalıtımı ile birlikte ses yalıtımını sağlamasıyla da tercih edilen malzemeler arasındadır.
· Mantolama Filesi ve Sıvası
Mantolamada kullanılan file ve sıvalar, yalıtımda çatlakları ve aşınmaları önlemeye yönelik ek malzemelerdir. Sıva filesi, ısı yalıtımı ile beraber su yalıtımında da kullanılır. Cephelerdeki çatlakları önleyen mantolama filesi, esnek yapısıyla da kolayca uygulanabilir özelliktedir. Mantolama sıvası ise mantolamada hazırlanan harcın yalıtım yapılacak cepheye uygulanmasında kullanılır. Dekoratif mantolama sıvası da dış cephede istenilen dekoratif kaplama için kullanılan bir sıva çeşididir.
Dış Cephe Yalıtımı Nasıl Yapılır?
Dış cephe ısı yalıtımının eksiksiz ve kalıcı şekilde yapılması için uygun malzemeler seçmek gerekir. Kullanılacak malzemelerin mantolama yapılan alana uygun şekilde tercih edilmesi önemlidir. Uygun malzemeler kullanılarak yapılan dış cephe mantolama uygulaması şu adımlardan oluşur:
· Mantolama Alanının Temizlenmesi
· Isı İzolasyon Levhalarının Yapıştırılması
· Mantolama Dübelini Yerleştirme
· Mantolama File ve Sıva İşlemleri
· Dekoratif Sıva ve Kaplama İşlemi
· Kontrol ve Bakım İşlemleri
Mantolama yapılacak alanın yüzeyinin küf, nem, çatlak, kir ve tozdan arındırılması gerekir. Bu işlem için manuel şekilde temizlik yapılır ve tamir harcı ile çatlak ve aşınmalar kapatılır. Temizliğin ardından mantolama levhalarının düzgün şekilde yapıştırılması için dış duvarın altına subasman profili yerleştirilir. Mantolama kullanılacak XPS, taşyünü veya EPS esaslı mantolama levhaları yapıştırma harcı ile yüzeye yapıştırılır.
Isı yalıtımının istenilen şekilde uygulanması için mantolama dübelinin de metrekare başına en az 6 adet uygulanması gerekir. Dübel uygulamasının da tamamlanmasıyla su sızdırmazlığı artırmak amacıyla bina köşelerine profiller yerleştirilir. Bu aşamada dilatasyon derzi de gerekli görülmesi durumunda uygulanabilir. Mantolama file ve sıva uygulaması kat şeklinde sürülerek çatlama, aşınma ve kopma gibi durumları önler. Mantolama donat filesi eklenerek olası sorunların önüne geçilir. Son olarak dış cephe dekoratif kaplaması için dış cephe boyası ve dekoratif sıva işlemi tamamlanır.
Dış mantolama nedir, mantolama ne işe yarar ve dış yalıtımda kullanılan malzemeler nelerdir sorularını yanıtladık. Isı ve su yalıtımında kalıcı çözümler getiren UKS Yapı aracılığıyla gerekli ısı yalıtım malzemeleri temin edebilirsiniz.